کارکرد روان شناسانه نقوش درخت در فرش تبریز

سید مطهره نبوی گلوگاهی

چکيده

موضوع درخت در نگاره های ایرانی جایگاه ممتازی دارد، این امتیاز زمانی که با موضوع روان شناسی می‌آمیزد و کارکردهای نقوشی چون درخت و گل و بستان و از طرفی رنگ‌ فرش مطرح می شود، با موضوع علم روان شناسی ترکیب علمی و هنری می‌یابد. به طوری که درختان باغ با درختان جنگل و درختانی که برای فضاهای عاشقانه انتخاب می شوند با هم متفاوت هستند، این موضوع علاوه بر شرایط زیستی بیانگر موضوعی روان شناسانه است که مبتنی بر سلامت روان است و هنرمند می خواهد از این نگاره ها متناسب با تصوری که از شرایط زندگی در گذشته داشته، در نگرش و گرایش خود نیز لحاظ کند، حتی فردی که فرش را برای خرید انتخاب می کند دارای حس مشترک است. علاوه بر این درخت در اندیشه قومی و انسان شناسی فرهنگی نیز جایگاهی رفیع دارد و بازتاب نگرش یک قوم و قبیله به درخت و ناشی از باورهای آنها است. این مقاله با هدف شناخت کارکرد روان شناسانه نقوش درخت در فرش تبریز مورد بررسی قرار می گیرد و  روش تحقیق بکار رفته در این مقاله از نوع توصیفی است جامعه آماری این مقاله را  تعداد 5 نقش از فرش‌های تبریز تشکیل می دهد.

واژگان کليدي: فرش تبریز، درخت، روانشناسی